Tarihte Yolculuk: Charles ve Makinesi

Eğer yapılabilseydi 15 ton ağırlğında, lokomotif büyüklüğünde bir makine olacaktı! İlk genel amaçlı bilgisayarlardan biri olarak kabul gören Analitik Makineden bahsediyorum. Makine Charles Babbage’ın pek çok proje ve fikrinden sadece bir tanesiydi. Babbage’ı nereden anlatılmaya başlanmalı bilinmez. Kendisi sadece matematiğe ilgi duymaz, şifreleme sanatı, felsefe, kilit kırma yöntemleri, siyasal ekonomi gibi pek çok farklı konuları bünyesinde toplardı. Öyle ki zamanının Londrasında davetlerin aranan ismi olmuştu. Analitik makine günümüzde bilgisayarların kullandığı ve aşikar olduğumuz ikili sistem yerice 10 lu sistem kullanıyordu. Zira henüz ikili sistem pek de kimsenin aklına gelmiş değilidi, özelliklede konu makineler olunca. Analitik Makine delikli kartlar ile talimat alabilen, ilkel bir yazıcısı olan, tıpkı günümüz bilgisayarlarındaki gibi işlemcisi ve hafızası olan bir makineydi. Ve bu makine insan gücü ile değil, buhar gücü ile çalışacaktı. Anlayacağınız steampunk severlerin rüyalarını süsleyecek bir makine olacaktı. 1834–1871 yılları arasında çalışmaları süren makine gerek yatırım yetersizliği, gerek Babbage’ın asabi ve huysuz tavırları nedeniyle sadece kağıt üzerinde var olabilmiştir. Yakın geçmişte İngiltere’deki Bilim Müzesi Babage’ın Analitik Makinesini dijital ortamda inceleyip, eğer çalışacağı kanısına varılır ise gerçeğe dönüştürmek üzere bir adım atmış fakat proje an itibari ile askıya alınmıştır. Benzer bir şekilde Babbage’ın projelerinden biri olan Fark Makinesi yıllar sonra gerçeğe dönüştürülmüş ve çalışmıştırda! Çalışıp çalışmaması bir yana, kağıt üzerinde kalmış olsada Analitik Makine bir deha ürünü olarak tarih sahnesinde yerini almıştır.